Wat doen verschillende overheidsorganisaties met sensordata? Welke ontwikkelingen zien zij en welke ambities hebben ze? In korte pitches doken we 29 juni in de wereld van sensoren en data bij Rijkswaterstaat, CBS en NDW om hier achter te komen. Daarnaast was er aandacht voor de verkenning naar een registratie van sensoren, standaardisatie en ethiek. Tussendoor peilden we de mening van bezoekers op vragen als “Het is een overheidstaak om de burger te informeren welke sensoren in de openbare ruimte aanwezig zijn” en “Alle borden en bewegwijzering kunnen van de weg”. Een terugblik…
Meten is… leren
Het asfalt repareren nog voor er gaten in vallen. Energie besparen door het verbruik in een sluis per onderdeel te monitoren en vergelijken. Rijkswaterstaat zet sensordata in om slimmer te werken. Analyse van data over de infrastructuur, in combinatie met data van andere organisaties als KNMI en NDW, levert inzichten op over de staat en het functioneren van de infrastructuur die Rijkswaterstaat samen met betrokken partijen, bijvoorbeeld een aannemer, kan bespreken. Het opzetten van al die sensormetingen heeft best voeten in de aarde. Het vraagt vooral ook heel veel overleg. Beheerwerk komt immers onder een vergrootglas te liggen. Wat vinden de betrokken partijen van al dat gemonitor? Daarom moet je de keten erbij betrekken, is de boodschap, zodat je tot een positieve inzet kan komen van alles wat je kunt meten.
Het Datalab werkt graag samen met andere partijen om kennis te delen. Meer weten? Op 18 juli is er een inloopdag in Utrecht.
> Zie ook de presentatie van RWS
Snelle statistiek
In september 2016 opende CBS het eerste Urban Data Center in Eindhoven, al snel gevolgd door centers in Heerlen, Groningen en onlangs in Zwolle. Binnen een Urban Data Center bundelen een gemeente en CBS hun krachten. Gezamenlijk zetten zij (nieuwe) databronnen in voor het beantwoorden van beleidsvragen en het inzichtelijk maken van de lokale implicaties van ontwikkelingen in de samenleving.
De ervaring van het CBS met real time data is nog beperkt. Er is wel al een statistiek van data afkomstig uit verkeerslussen. Lastig bij de verwerking van sensordata is dat de volumes zo groot zijn. Er komt simpelweg te veel data binnen. Lang niet al die data van lussen is relevant voor het maken van een statistiek. Ander probleem is juist de missing data. Soms vallen lussen uit en dan vallen er gaten in je data. Ook bleek dat lussen wel eens worden verplaatst of hergebruikt. Dan ligt een lus waarvan je dacht dat hij in Groningen lag, ineens in Limburg. Regelmatig contact met de beheerder van het sensornetwerk is daarom van groot belang om het recept voor je statistieken goed te ontwikkelen en te onderhouden.
Al rijdend data verzamelen en delen
Langs de weg wordt veel gemeten, maar er zijn ook auto’s die allerlei omgevingsfactoren meten en kunnen doorgeven. De belofte van de meetpotentie van auto’s is groot, maar werkt het echt? Zou het mogelijk zijn om de huidige kentekencamera’s te vervangen door data afkomstig van sensoren in rijdende auto’s? Kan je de routepanelen langs de wegen voeden met deze data? Er is maar één manier om daar achter te komen… NDW onderzoekt de potentie van de zogenaamde Floating car data. De eerste resultaten komen nu binnen. Beelden hiervan vind je in de presentatie van het NDW.
Zicht op sensoren
Hoe weet je eigenlijk waar welke sensoren staan? Wat meten ze? Namens wie? Naar aanleiding van een verkenning binnen Making Sense for Society, doet Kadaster een haalbaarheidsstudie naar een registratie van sensoren. Via een online enquête kunt ook u deelnemen aan deze haalbaarheidsstudie.
De motivatie voor het weten waar welke sensoren staan, kan uit verschillende hoeken komen. Transparantie bijvoorbeeld: om vragen van burgers te beantwoorden over wie wat meet in de openbare ruimte. Of uit beheeroverwegingen: waar heb ik sensoren van type x staan, of: kan ik een sensor bijplaatsen op platform y? En natuurlijk gevoed door nieuwsgierigheid: waar allemaal hangen er sensoren die luchtkwaliteit meten en wie meet deze, zodat ik kan vragen of ik die data mag hergebruiken. Dit najaar verwacht Kadaster met een rapport van de haalbaarheidsstudie te komen.
Wat is een sensor?
Op dit moment is er geen duidelijke afspraak over wat een sensor is. In elk model is de sensor op een andere manier vastgelegd. En soms is dat wat als sensor is vastgelegd eigenlijk een platform of een actuator. Duidelijk is dat het fenomeen sensor in diverse domeinen voorkomt. Semantische afstemming rond sensoren is nu nog mogelijk, omdat de technologie nu in opmars is. Geonovum peilt of hier behoefte aan is.
Verantwoord “sensen”
Op het Stratumseind in Eindhoven wordt volop geëxperimenteerd met sensoren. Daarbij loop je regelmatig tegen privacy issues aan. Eindhoven is erop gebrand om dit goed op te lossen. Zij pleiten voor een Sandbox waarin ze al experimenterend kunnen leren wat er geregeld moet worden om te voorkomen dat sensoren een soort buurtwacht worden. Zowel Eindhoven als Amsterdam hebben inmiddels IOT principles vastgelegd die voor elke leverancier van de stad van kracht zijn. Hierin is vastgelegd dat data ingewonnen in de openbare ruimte van iedereen zijn. Dat druist vaak in tegen businessdoelen van bedrijven en zal in de praktijk nog het nodige stof gaan doen opwaaien, is de verwachting. Meer hierover in de presentatie