Om digitale tweelingen gemakkelijker in te kunnen zetten bij het oplossen van ruimtelijke vraagstukken, heeft het Ministerie van BZK gevraagd een nationaal stelsel voor digitale tweelingen te ontwikkelen. Zo’n stelsel moet de interoperabiliteit vergroten.
Er zijn veel digitale tweelingen in omloop. Iedere digitale tweeling geeft een eigen blik op de werkelijkheid. Waar we naartoe willen, is dat je verschillende digitale tweelingen kunt samenbrengen. Met een architectuurgroep werken we daarvoor aan een oplossingsarchitectuur. Deze oplossingsarchitectuur omvat een reeks herbruikbare bouwblokken voor digitale tweelingen. De bouwblokken worden geënt op Europese instrumenten en common ground referentiemodellen.
Vangrails
Om tot een werkende oplossingsarchitectuur te komen, zijn vangrails (guardrails) benoemd. De vangrails geven op hoofdlijnen weer hoe we interoperabiliteit en afstemming nastreven. Het zijn algemene regels die we voor de architectuur hanteren. Het gaat daarbij niet alleen om technologische regels, maar ook organisatorische en sociale regels. De vangrails die we hanteren zijn:
- Datagericht, niet softwaregericht – FAIR
- Ethiek centraal
- Het internet is het besturingssysteem
- Uitgebreide architectuur, gedreven door en vanuit usecases
- Componenten (producten) zijn losjes gebonden en praten met elkaar via APIs
- Werk met het beste dat vandaag beschikbaar is (betaalbaar, betrouwbaar, schaalbaar en veerkrachtig)
- Componenten zijn containerbaar en ontwikkelaarsvriendelijk
- Vermijd pre-optimalisatie
- Gebruik Open Internationale Standaarden en voorkom lock-in
- Mens & Organisatie begrijpen het
Bouwblokken
Kort door de bocht is het maken van een digitale tweeling een oefening in data integratie, manipulatie en visualisatie. In iedere digitale tweeling zie je vergelijkbare functieblokken terug; een beetje zoals een gerecht wordt gemaakt met ingrediënten. Het ene gerecht heeft rijst als basis, het andere gerecht aardappelen. De kok kiest de ingrediënten die hij nodig heeft en stelt hiermee zijn gerecht samen. Zo werkt het eigenlijk ook met digitale tweelingen. Het Digital Twin Consortium heeft een hele mooie en volledige opsomming gemaakt van functieblokken voor digitale tweelingen. Dit levert een ingrediëntenlijst voor digitale tweelingen op die voor ons perfect bruikbaar is.
Vijf werkgroepen
Voor de praktische organisatie van onze architectuurgroep hebben we verschillende functieblokken die door het Digital Twin Consortium zijn benoemd, samengenomen. Zo zijn we op vijf werkgroepen uitgekomen die ieder een onderdeel uitwerken:
- Data
- Datamodellen / rekenen
- Visualisatie
- Fundament (catalogus, IAM)
- Overzicht
Elke groep kan semi-onafhankelijk werken, omdat elke groep vanuit dezelfde vangsrails werkt en met het bovenstaande technische functieblokkenkader.
Driehoeksmodel
In plaats van een hamburgermodel voor de architectuur dat bestaat uit verschillende horizontale lagen, werken we aan een driehoeksmodel (naar Walter Lohman, TNO). Dit driehoeksmodel vullen we aan met een centraal fundament. In het driehoeksmodel is er een los verband met de functieblokken voor data en data services, data processing met intelligentie, visualisatie en UX en het fundament met daarin management en trustworthiness. De architectuurwerkgroepen gaan nu aan de slag met de verschillende functieblokken. Over hun (tussen-)resultaten houden we je op de hoogte via het dossier digital twins op de website van Geonovum en de nieuwsbrief Digital Twin as a Service.
