Op 28 juni organiseerde Geonovum een online 3D kennisochtend. Doel was 3D vraagstukken te identificeren die vragen om een breed gedragen oplossing. Op 3 oktober organiseren we een volgende bijeenkomst. Het programma van die dag volgt nog. > Bekijk het programma van 3 oktober
Een uitwisselstandaard en een standaard rondom het level of detail
Bart van der Lely van Sweco beet de spits af. Zijn oproep is: “Laten we zo snel mogelijk komen tot een uitwisselstandaard en een standaard rondom het level of detail zowel voor gebouwen als andere (maaiveld) objecten.”
Het ontbreekt nu aan afspraken over hoe je objecten in 3D vastlegt. Denk bijvoorbeeld aan dakvormen en dakkapellen. Maar ook brugdiktes en zaken als relevante hoogtesprongen zoals bij stoepranden, hekken en muren. En wat te denken van verkeersborden en lantaarnpalen in een 3D bestand? Hoe gaan we dat eenduidig vastleggen, zodat iedereen hiermee kan werken? Eén van de suggesties was te kijken naar BGT|IMGeo. Deze zou als basis kunnen worden gebruikt om tot werkafspraken te komen voor 3D objecten: een soort objectenhandboek voor 3D. > link naar presentatie
Een gebruikersgroep voor de 3D basisvoorziening
Het Kadaster heeft met ministerie van Binnenlandse Zaken afspraken gemaakt over het genereren en leveren van 3D basisdata. Die worden jaarlijks volledig automatisch gegenereerd voor heel Nederland op basis van BGT, BAG, puntenwolken uit luchtfoto’s en AHN. Rond deze service is Kadaster een gebruikerscommunity aan het opzetten. Zij zijn op zoek naar de optimale vorm hiervoor. Het 3D basisbestand is opgebouwd uit de terrein topografie van de BGT en de gebouwen uit de BAG. Gebouwen zijn daarin gemodelleerd op Level of Detail 1.2. Daarnaast is er een bestand beschikbaar met alleen gebouwen op detailniveau LOD1.3 waarbij hoogtesprongen binnen gebouwen worden meegenomen.. Het derde bestand bevat de hoogtestatistieken van gebouwen. Dit is een administratief bestand met hoogtegegevens op basis waarvan gebruikers zelf een 3D representatie kunnen genereren. Alle bestanden zijn beschikbaar via PDOK. Ambitie is om de gegevens ook via een 3D viewer beschikbaar te stellen, om conversie mogelijk te maken van CityJSON naar IFC en er wordt gewerkt aan een open data cloud voor 3D data en producten waarbij met name de omvangrijke dataproducten beschikbaar moeten komen. > link naar presentatie
Waar zijn de 3D Open source oplossingen
Thieu Caris van Provincie Zeeland vroeg samen met Marco Duiker van Landgoed aandacht voor 3D open source tools en toepassingen. De vraag naar 3D gegevens neemt toe. Mede dankzij ontwikkelingen die klimaatadaptatie en water en bodem sturend maken voor ruimtelijke ontwikkelingen. Zeeland heeft gekozen voor open source tooling. Samen met Landgoed pleitte Thieu voor 3D (open source) toolboxen. Opvallend is dat je bij veel Basisregistraties hulpbestanden of richtlijnen krijgt aangeboden om de data in te lezen in bijvoorbeeld ESRI software, wat super is. Maar als je open source pakketten hebt, is er vaak alleen maar een .csv voor handen. De open source community heeft behoefte aan (het delen van) Nederlandse 3D toolboxen en kennis hierover. Voor Nederland zijn er soms specifieke oplossingen nodig. We hebben een eigen coördinatie systeem en hebben Nederlandse vraagstukken. Er is daarom behoefte aan open source tooling op het gebied van 3D, speciaal voor Nederland. Thieu sloot af met een oproep om samen te gaan werken aan 3D open source tooling. > link naar presentatie LandGoed, link naar presentatie Zeeland
Op naar een geïntegreerde hoogtevoorziening in Nederland
Jeroen Leusink, van Het Waterschapshuis nam de aanwezigen mee in ontwikkelingen rond het AHN. Sinds 1997 genereren we via het AHN programma puntenwolken. Het Kadaster genereert sinds 2018 ook puntenwolken op basis van luchtfoto's met behulp van dense matching. We vroegen ons op een gegeven moment af of we deze producten niet met elkaar kunnen integreren en zo gebruik kunnen maken van de sterke kenmerken van beide puntenwolken. Dat wordt nu onderzocht. Het onderzoek richt zich op het boven tafel krijgen van gebruikerswensen. Dus als er mensen geïnteresseerd zijn om daarin mee te werken, zijn zij van harte welkom zich te melden bij Jeroen.
> link naar presentatie
Wat is er nodig om betere integratie tussen Geo en BIM te realiseren
Op het snijvlak van Geo en BIM gebeurt veel, vertelde John Joosten van GeoBIMexperts. Constructeurs, projectontwikkelaars en ontwerpers die veel met BIM software werken, willen 3D geodata in hun systeem hebben en lopen tegen allerlei uitdagingen aan. Dan wordt daar omheen geprogrammeerd wat resulteert in verschillende punt oplossingen. Het project kan dan verder, maar er is geen herbruikbare oplossing en kennis blijft lokaal. Door mensen uit de bouwwereld en beheerders van grote 3D geo-bestanden bij elkaar te zetten hebben we aan de hand van use cases knelpunten geïnventariseerd en kenniskaarten gemaakt. De resultaten zijn beschikbaar op de website van GeoBIMexperts en komen ook beschikbaar via de website van DigiGO. Voorzichtige conclusie lijkt dat BIM- en GIS-data technisch steeds beter uitwisselbaar zijn, maar geo refereren nog een enorme uitdaging is. Op semantisch gebied alsmede voor herbruikbare, gestandaardiseerde oplossingen ligt er nog het nodige terrein braak. > Bekijk de resultaten
Zie ook de digideals bij DigiGO
Uitwisseling en integratie CAD-GIS en Game
De laatste presentatie van de ochtend ging ook over de integratie van en de uitwisseling tussen CAD en GIS. Freek de Wachter, gemeente Nijmegen en Bert Hobelman, Anivizzion toonden mooie voorbeelden uit het Fieldlab grootschalige evenementen. Voor de organisatie van evenementen maken zij tooling die de planning, vormgeving en vergunningaanvraag van evenementen ondersteunt. Het is eenvoudig om GIS data naar CAD te halen. De uitdaging ligt vooral om vervolgens weer van CAD naar GIS te gaan voor de vergunningsaanvraag en de schouw. Niet iedere evenementenorganisatie gebruikt hetzelfde tekenpakket en bij het inlezen van CAD-data in een GIS-omgeving is er behoefte aan generalisatie. Om dit onderling beter te laten werken, zou standaardisatie helpen. > link naar presentatie Anivizzion en slide van Nijmegen
Gerelateerde standaarden