Wie berichten over beschikbaarstellen van overheidsgegevens volgt, ziet vrijwel altijd hetzelfde rijtje landen tot voorbeeld gesteld: het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Australië. Het lijkt of Nederland achter blijft als het op open data aankomt. Maar ook Nederland heeft open data. Het woord is aan Kees Keuzenkamp, plaatsvervangend directeur Dienstverlening, Regeldruk en Informatiebeleid bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.
“Er is en wordt in Nederland hard gewerkt om collecties met overheidsinformatie beschikbaar te maken,” vertelt Kees Keuzenkamp. “De Nederlandse wetten bijvoorbeeld. Iedereen kan deze online oppakken en hergebruiken, zonder restricties, zonder bronvermelding. Bijzonder is dat in Nederland de officiële wetsteksten elektronisch worden gepubliceerd. Dat maakt het makkelijker om producten af te leiden van het authentieke product. VROM heeft iets vergelijkbaars gedaan bij de invoering van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening. Ook daar is de elektronische publicatie van plannen de officiële versie. En die zijn voor iedereen beschikbaar op ruimtelijkeplannen.nl, zonder restricties op hergebruik.”
Aansprakelijkheid
“Het rijksbeleid is dat we onze gegevens onder de ‘Publiek domein’ verklaring van Creative Commons verstrekken. Ook met provincies en waterschappen heeft BZK convenanten gesloten om gegevens zonder voorwaarden – of hooguit tegen verstrekkingskosten - beschikbaar te stellen,” vervolgt Kees Keuzenkamp. “Het grootste issue rond open data is meestal de vraag hoe het zit met de aansprakelijkheid: ‘Als anderen onze gegevens hergebruiken en er sluipen fouten in, zijn wij dan als overheid aansprakelijk?’ Maar je bent als overheid verantwoordelijk voor je data, niet voor het product dat een ander daarvan maakt. Wel moet je duidelijk aangeven wat voor data je beschikbaar stelt. Neem een wegenkaart. Geeft die de actuele situatie op de weg weer? Of is het een fietspadenplan dat je eens in de 10 jaar vaststelt? Dat moet je kunnen achterhalen als je er bijvoorbeeld een routeplanner op wilt baseren. Goed beschreven data, werken goed hergebruik in de hand.”
Zoeken en vinden
Goede vindbaarheid bevordert hergebruik ook. In de geosector is er nu het Nationaal georegister waar je beschrijvingen en verwijzingen naar verschillende geodatasets vindt. “Zo’n centrale vindplaats van open overheidsdata is er in Nederland niet. Je vindt deze data domeinsgewijs. Er is open data over rechtspraak, wetten, ruimtelijke plannen, kentekens, onderwijs, emissierechten, statistieken... Het vraagt meer inspanning om gegevens bij elkaar te zoeken. Maar ze zijn er wel degelijk.”
