In het regeerakkoord zet het kabinet in op stroomlijning van het omgevingsrecht met de nieuwe Omgevingswet. Het omgevingsrecht bestaat nu uit een versnipperd stelsel van tientallen wetten, ongeveer 120 AMvB’s en honderden ministeriële regelingen. Met één Omgevingswet kunnen burgers en bedrijven met één procedure, bij één loket en met één aanvraag een vergunning krijgen. Een belangrijk voornemen van het kabinet is het systematisch verzamelen en breed beschikbaar stellen van (gebiedsgerichte) gegevens over de fysieke leefomgeving in een ruimtelijke database.
‘Voor de zomer gaat het wetsvoorstel voor de nieuwe wet naar de Tweede Kamer,’ vertelt projectleider Sandra van Wijngaarden. ‘Wij helpen het ministerie van IenM om inzicht te krijgen in wat er allemaal moet gebeuren om de bestaande digitale informatievoorziening aan te passen aan de eisen van de Omgevingswet.’ Onze activiteiten voor de Omgevingswet vallen uiteen in drie opdrachten:
- Standaarden voor de Omgevingswet
- Laaninfrastructuur
- Semantiek en gegevenscatalogus
Standaarden voor de Omgevingswet
Sandra: ‘We zijn al langer actief rondom de ontwikkeling en het beheer van de standaarden voor de sector Ruimtelijke Ordening. Door de Omgevingswet gaan deze standaarden veranderen. Zo gaat het bestemmingsplan over in een meer integrale omgevingsplan, waarin ook bijvoorbeeld welstand en externe veiligheid een rol hebben. Wij brengen in beeld wat de consequenties zijn voor de RO standaarden en hun toepassing. Zo hebben we in mei in een rapport aan IenM aangegeven ‘wat’ geregeld moet worden voor de standaarden voor de kerninstrumenten van de Omgevingswet.’
Laaninfrastructuur
Een cruciaal element van de Omgevingswet is de vernieuwing en digitalisering van de informatievoorziening. ‘Geo-informatie is de sleutel voor een goede beschikbaarheid en bruikbaarheid van gegevens over de fysieke leefomgeving,’ legt Sandra uit. ‘Dit wordt vormgegeven in een ‘Laan van de Leefomgeving’. Deze Laan heeft een centrale gegevensinfrastructuur, waarop heldere afspraken en digitale standaarden gelden: de Laaninfrastructuur. In opdracht van IenM hebben we een globaal architectuurontwerp opgesteld voor de Laaninfrastructuur: welke centrale componenten zijn er, en welke standaarden zijn van toepassing op de laan? Het dient als input voor de business case, die IenM opstelt.’
Het is daarnaast belangrijk om aan te sluiten op Europese wetgeving. Sandra: ‘Daarom kijken we ook naar de manieren waarop het programma INSPIRE gegevens ontsluit. INSPIRE zorgt ervoor dat de gegevens goed vindbaar zijn en met een gegarandeerde beschikbaarheid via het internet te benaderen zijn. Dit zou de basis kunnen zijn voor de Laaninfrastructuur.’
Semantiek en gegevenscatalogus
Voor een effectieve en efficiënte uitvoering van de Omgevingswet is het van belang dat begrippen en definities, die worden gebruikt in de nieuwe wetgeving, zo veel mogelijk eenduidig zijn en in het digitale stelsel gerelateerd zijn aan begrippen uit de administratieve werkelijkheid. Dit heet ook wel semantiek. De uitdaging hierbij is om aan te sluiten bij het doel van de Omgevingswet: vereenvoudigen, harmoniseren en reduceren. Het ontwerp van de nieuwe wet is een uitgelezen kans voor ons om bestaande problemen rondom semantiek aan te pakken.
Sandra: ‘Allereerst brengen we in beeld bij welke begrippen semantische knelpunten bestaan. Dit doen we samen met juristen: zij vanuit juridisch perspectief, wij vanuit informatiekundig perspectief. Ook houden we interviews met stakeholders uit het werkveld en kijken we naar jurisprudentie. Daarna gaan we aan de slag om tien van deze knelpunten daadwerkelijk op te lossen.’
Voor meer informatie kunt u terecht bij Sandra van Wijngaarden.