Hoe zorgen we ervoor dat technologie die we ontwikkelen ten dienste van de samenleving staat? Hoe respecteren we gedeelde publieke waarden en het individu bij het ontwikkelen van toepassingen die met locatiedata mogelijk worden? Met de discussies die zijn losgebarsten rond apps voor de monitoring van de COVID-19 pandemie, is duidelijk dat de antwoorden op deze vragen niet klip en klaar zijn. Om een handvat te bieden voor ethisch handelen bij het toepassen van locatiedata, is het open platform GeoSamen | Wijs met Locatie eind 2019 gestart met een aanzet voor een ethische referentie. Het concept hiervan leggen we nu graag aan je voor.
Aanleiding voor het maken van dit document was de studiereis die een groep van 30 Nederlanders in 2019 maakte naar Silicon Valley. Zij vonden inspiratie in de toepassingen van locatiedata voor doorbraken in maatschappelijke vraagstukken èn zij constateerden een aantal dilemma’s. Terug in Nederland besloot het reisgezelschap om zich ‘hard te maken voor de inzet van nieuwe technologische oplossingen, zonder het respect voor het individu en onze gedeelde publieke waarden uit het oog te verliezen’. In het platform GeoSamen | Wijs met Locatie verkennen zij in open samenwerking de potentie van innovaties èn werken zij aan een referentie waarmee ethiek een standaard onderdeel van gesprek en werkwijze wordt op de ‘datawerkvloer’.
Doel
Het doel van de ethische referentie is om datagebruikers, initiatiefnemers, uitvoerende teams maar ook opdrachtgevers, bestuurders en toezichthouders te inspireren en helpen bij het verantwoord verzamelen, gebruiken en toetsen van persoonlijke locatiedata. Persoonlijke locatiedata zijn alle data die laten zien waar personen zich bevinden en hoe zij zich bewegen, al dan niet herleidbaar. Deze data kunnen bijvoorbeeld worden verzameld via mobiele apps.
In het document dat wij nu in consultatie brengen, vind je een aantal handvatten voor ethisch handelen bij het toepassen van locatiedata. Inspiratie is geput uit al bestaande ethische codes en aangevuld met input vanuit bijeenkomsten. Dit document moet op onderdelen nog verrijkt worden met voorbeelden, reflectie en aanvullingen. Wij ontvangen hier graag ook jullie voorstellen voor. Ook horen wij graag hoe bruikbaar en praktisch toepasbaar je de referentie in zijn huidige vorm vindt. Deze consultatie loopt tot 30 mei.