De zijderoute was eeuwenlang de route waarlangs handel werd gedreven tussen Oost en West. Middels karavanen van bepakte ezels over bergpassen en langs kronkelende wegen werden producten en kennis tussen beide culturen uitgewisseld. China en Europa zijn mede daardoor gevormd. Italianen kregen hun spaghetti en wij in Nederland ons Delfts blauw porselein. Chinese en Europese kennis is gemengd terwijl men van elkaars cultuur zeker niet alles begreep of waardeerde. De metafoor van de zijderoute wordt nu gebruikt om de ontwikkeling van de digitale economie van China en die van het Westen aan elkaar te koppelen.
Ontdekkingsreis
Ik was voor de half jaarlijkse meeting van ISO TC 211, de technische commissie voor Geo-Informatie standaarden, in Wuhan in China. De leden van die commissie ken ik zeer goed maar China alleen van de verhalen. Toch een beetje een ontdekkingsreis. Het begint er al mee dat ik nog nooit van Wuhan had gehoord. Toch een stad van 10 miljoen inwoners. En dan verwacht je smog, lawaai en de chaos van een gekrioel van mensen, handkarren, fietsen, brommers en auto’s en van alles een miljoen. Zo is het dus niet. Ik kwam aan op het vliegveld, heb al mijn vingerafdrukken laten vastleggen, liep door de douane en ging op zoek naar de metro. Volg de pijlen en vooral, laat je helpen. Hoewel bijna niemand Engels spreekt en indien wel, maar een klein beetje, zijn er veel mensen in dienst om anderen te helpen.
Een bankpas?
Ik ben in de ‘automated people transporter’ gestapt, een onbemande trein, en ben naar de metro getransporteerd. Ook daar weer voor mij allemaal vragen, maar ook antwoorden van mensen die daarvoor waren. Een ticket voor de metro kopen kan bij de automaten, met assistentie als dat niet lukt. Helaas geen betaling met creditkaart of bankpas mogelijk, maar dat komt omdat iedereen met zijn smartphone betaalt! Sta ik daar met mijn bankpas! Die smartphone betalingen ben ik zo ongeveer overal tegengekomen. Je kan er een auto mee kopen maar ook een loempia bij een eetstalletje naast de weg of een schoen laten repareren bij een schoenmaker met een winkel van drie vierkante meter en een honderd jaar oud instrumentarium.
Lost in translation
Inmiddels aangekomen bij het hotel en in gesprek met de hotelreceptie, geen woord Engels, kan men uit mijn paspoort niet begrijpen wat nou mijn voornaam en wat mijn achternaam is. Dat is ingewikkeld als alles moet kloppen. Gelukkig heeft zij op de smartphone een app die zorgt dat we elkaar begrijpen. Zij praat Chinees met de app en ik Engels. Lost in translation is er niet meer bij. Die app ben ik nog vaker tegengekomen.
Bij voorkeur elektrisch
Terug naar die vermoedde chaos. Druk is het er wel, maar dat heb je in een miljoenenstad. Maar handkarren en gammele fietsen zie je niet meer. Er zijn wel overal stallingen voor huurfietsen, met smartphone betaling. Een paar jaar terug heeft de stad daarin geïnvesteerd en 70.000 huurfietsen aangeschaft. Blijkt niet goed te werken, maar toch, dat aantal. De scooters zijn er wel nog maar zijn allemaal elektrisch en geruisloos. Het autoverkeer is massaal maar de auto’s zijn allemaal modern en elektrisch rijden is in opkomst. Ergens hoorde ik dat 50 procent van de nieuw gekochte auto’s elektrisch is. Op tv zie je dan ook de reclames van de grote Duitse automerken en hun elektrische prestaties.
Filantropie
Die tv heeft gelukkig één Engelse zender. Het China Global Televison Network (CGTN). Daar heb ik twee programma’s op gezien die het vermelden waard zijn. Eén over China’s philantropy in the new era. Een praatprogramma waarin drie directeuren van filantropische instellingen geïnterviewd werden. De filantropie is in China volgens hun nog niet zo goed ontwikkeld als in de VS, maar het is groeiende. Chinezen willen steeds meer hun geld ook aan goede doelen besteden. Veelal aan gezondheidsprojecten of onderwijs. Men komt tot de conclusie dat men hier nog veel over kan leren. Het programma geeft mij het idee dat dit land zich zo snel ontwikkelt dat geld nergens een probleem meer hoeft te zijn en dat er inmiddels een laag van de bevolking is die meer om zich heen begint te kijken.
Groene en digitale revolutie
Een ander programma ging over technologische ontwikkeling in China. Een adembenemende documentaire over deels Chinese en Westerse technologische ontwikkeling. Over big data en dat big data de code voor inzicht in de toekomst zal kraken. Zelfsturende auto’s die terabytes aan data verwerken. Smart cities die alle verkeerstromen voortdurend meten en het verkeer optimaliseren. De walkable city die ontworpen is voor loop- en fietsverkeer en waarin het autoverkeer ook nog eens efficiënter is. Energie en klimaat lost men op met windenergie omzetten in waterstof, of anders de koude kernfusie, of energie uit zand. Veel speelt zich nog af in de toekomst. Maar wat ik er van begreep is dat China hier stevig op inzet.
Sillicon Valley van het oosten
In Wuhan wordt trouwens een Optics Valley ingericht. Naar verluidt de next generation van de Silicon Valley. Een concentratie van universiteiten, onderzoeksinstituten en bedrijven van de high-tech service industrie, CAD, energie en milieu technologie, bio-industrie en de opto-elektrische informatie industrie. Met industriële parken met namen als Sci-tech City en Future City. Daar gaan we waarschijnlijk nog meer van horen.
Geleide disruptie
Google en WhatsApp op mijn smartphone waren geblokkeerd, dat is jammer. Je merkt dan dat beide applicaties wezenlijke communicatiemiddelen voor je zijn geworden. China staat wat dat betreft nog niet helemaal open voor deze kant van de zijderoute. Of dat ook nog gebeurt, weet ik niet. Voorlopig heeft men eigen alternatieven. Op weg naar het vliegveld heb ik een Didi taxi genomen. De Chinese tak van Uber is door Didi opgekocht. Werkt voortreffelijk. In de ochtendschemering werd ik naar het vliegveld gebracht. Op de snelweg hangen allemaal camera’s en sterke led flitslichten die wel twintig keer de auto gefotografeerd hebben. Big data en big brother denk ik. Al hadden sommige auto’s geen kenteken. Hoe dat dan weer kan? Tot slot nog dit: Bij het museum van de opstand van 1911 tegen de laatste Chinese keizer kwam ik deze spreuk tegen: 让世界更好 ，完美的古代和现代的方式。. Ze werd door drie vrolijk lachende studenten en hun smartphone voor me vertaald: "Keep the world upright, perfect in both ancient and modern ways". Een spreuk met een optimistisch handelingsperspectief voor alle tijden.