De toename van sensoren die grootschalig data in onze openbare ruimte verzamelen, vraagt om nieuwe spelregels. Gemeenten kunnen daar een belangrijke rol in spelen, maar verdienen dan wel een beetje hulp.
In toenemende mate worden door de overheid, maar vooral ook door marktpartijen en burgers, data ingewonnen in de openbare ruimte met behulp van sensoren. Die openbare ruimte is ‘van ons’. Sensoren hebben vaak iets van publieke infrastructuur nodig om hun werk te kunnen doen - wegen, lantaarnpalen, buitenmuren van openbare gebouwen, kabels, leidingen, et cetera - en ook die zijn ‘van ons’. Daar komt bij dat bij het inwinnen van die data een baaierd aan publieke belangen worden geraakt. Zoals het belang van burgers op bescherming van privacy en te kunnen weten wat er in de publieke ruimte gemeten wordt, ook als het om niet-persoonsgegevens gaat; het belang van burgers en bedrijven bij hergebruik (voor zover het om overheidsinformatie gaat); het belang van bedrijven bij een level playing field. Aan anderen dan de sensorexploitanten moeten dezelfde voorwaarden en omstandigheden geboden worden; en uiteraard het belang van de overheid zelf om haar taken beter en efficiënter te kunnen uitvoeren.
Naar aanleiding van deze ontwikkeling, heeft Geonovum een ‘Handreiking Spelregels Data Ingewonnen in de Openbare Ruimte’ uitgebracht. Die handreiking richt zich op professionals binnen de overheid, gemeenten in het bijzonder, die betrokken zijn bij het maken van beleid of de uitvoering daarvan rond data die ingewonnen worden in de openbare ruimte. Het biedt daartoe een palet aan hulpmiddelen waarmee overheden de spelregels kunnen bepalen die in acht moeten worden genomen bij het inwinnen (door derden of door overheden zelf) van data in de openbare ruimte. Denk aan modellen van dataparagrafen voor in de inkoopvoorwaarden en de subsidieverordening, een checklist voor het behartigen van de databelangen bij het aangaan van samenwerkingsverbanden, factsheets, et cetera.
Voorzet sensordata verordening
Meest interessant in de handreiking is misschien wel de aanzet voor een ‘gemeentelijke sensordata verordening’. Hierin vinden gemeentes een stuk algemene regelgeving die zij zouden kunnen hanteren in het kader van hun verordenende bevoegdheden en zouden kunnen integreren in hun APV(Algemene Plaatselijke Verordening.
zie https://meteninhetopenbaar.locatielab.nl voor alle documentatie
Zie ook het artikel in ibestuur
