Verkenning Informatiemodel Hitte

In opdracht van het ministerie van I&W werkt Geonovum aan een begrippenkader (‘woordenboek’) en een eerste aanzet tot een informatiemodel voor het thema hitte. Achterliggende gedachte is dat door standaardisatie van begrippen er een gemeenschappelijke ‘taal’ ontstaat. Door ook de samenhang tussen begrippen te duiden, kan informatie beter worden opgeslagen en uitgewisseld. Dit is nodig om klimaatadaptatie (maatregelen en effecten) te kunnen monitoren en vergelijken.

Door klimaatverandering wordt het warmer, droger, natter en de zeespiegel stijgt. Veel verschillende partijen onderzoeken de klimaatgevolgen met het doel maatregelen te kunnen treffen om Nederland klimaatbestendig te maken. Informatie speelt daarin altijd een rol.

Maar weten we van elkaar waar we het dan over hebben? Neem hitte. Wat is dat precies? Is dat alles boven de 30 graden Celsius? Gaat het dan over gevoelstemperatuur of over de feitelijke temperatuur? Is het een berekende waarde of een gemeten waarde? En met welke data en aannames dan, en hoe en wanneer gemeten?

Dezelfde taal spreken

Wie verschillende experts binnen een sector spreekt, komt er al snel achter dat er meer interpretaties van een begrip mogelijk zijn dan gedacht. Voor een individueel onderzoek is dat meestal niet erg. Maar als het gaat om het opstellen van beleid en het nemen van maatregelen, wil je eenduidigheid. Want dan moet je kunnen uitleggen waarop beleid is gebaseerd. En om de effecten van beleid en maatregelen goed te kunnen monitoren, moet je metingen en uitkomsten van rekenmodellen kunnen vergelijken. Maar ook als je werk uitbesteed of als een collega jouw werk overneemt, wil je zeker weten dat je over hetzelfde praat. Daarom is het handig om binnen de sector afspraken te maken over gegevens en begrippen.

Data, kaarten, onderzoeksrapporten, modellen… Allemaal worden ze gebruikt om te bepalen wat we kunnen doen aan klimaateffecten zoals hitte. Maar het ècht over hitte te kunnen hebben, moeten we dezelfde taal spreken. Informatie uitwisselen, begint dus bij de taal.

infographic klimaatadaptatie

klik op illustratie voor het originele bestand

Woordenboek

In opdracht van het ministerie van I&W hebben wij gewerkt aan een woordenboek met begrippen rond het thema hitte. Hierin hebben we samen met betrokkenen uit het werkveld definities vastgelegd van begrippen. Daarnaast hebben we naar de eigenschappen van en de relaties tussen deze begrippen gekeken. Door deze vast te leggen, ontstaat een begin van een informatiemodel. Een informatiemodel is handig wanneer:

  • Je een werkproces of een taak waarin gegevens een rol spelen, wilt faciliteren
  • Je gegevens met anderen over hetzelfde wilt uitwisselen
  • Je effecten van beleid of maatregelen door de tijd wilt monitoren
  • Je gegevens wilt vergelijken met vergelijkbare van andere organisaties
  • Je afspraken wilt maken over gebruikte informatie (en ze daardoor minder voor discussie vatbaar zijn)

Het woordenboek hitte is in korte tijd samengesteld en bevat slechts een eerste aanzet tot een collectie juist gedefinieerde termen. Daarmee is een eerste stap gezet om meer uniformiteit mogelijk te maken in de monitoring van klimaatadaptatie.

Bekijk het woordenboek hitte